-
1 сәяхәт
сущ.путеше́ствие, воя́ж || путево́йдөнья тирәли сәяхәт — кругосве́тное путеше́ствие
сәяхәт язмалары — путевы́е заме́тки
- сәяхәт кылусәяхәткә китү (чыгу) — отпра́виться в путеше́ствие
-
2 ике
числ. колич.1)а) два, две, дво́еике стакан — два стака́на
ике кашык — две ло́жки
ике тәүлек — дво́е су́ток
б) в притяж. ф. икебез, икегез, икесе вдвоём (дво́е); мы (вы, они́) вдвоёмикебез дә — (мы) о́ба (о́бе)
икегездән дә — от вас обо́их
икесенә дә — (им) обо́им, им двои́м
в) как знаменатель дробн.; числ. икедән втора́яикедән өчкә икедән берне кушу — к трём вторы́м приба́вить одну́ втору́ю
2) в сочет. со словами на -лы, -лык дву-, две-, двух-, дво́е-ике атналык — двухнеде́льный
ике еллык имән агачы — дубо́к двухле́тний
ике йөзьеллык юбилеен үткәрү — провести́ двухсотле́тний юбиле́й
ике көнлек поход — двухдне́вный похо́д
ике яклы урам хәрәкәте — двусторо́ннее у́личное движе́ние
ике тәрәзәле бүлмә — ко́мната в два окна́
3) два ра́за, два́ждыике сигезең уналты — два́жды во́семь - шестна́дцать
ике бардык инде без анда — два́жды (два ра́за) уже́ ходи́ли мы туда́
4) в знач. сущ.а) два (года, годика)аңа әле генә ике тулды — ей (ему́) то́лько что испо́лнилось два го́дика (го́да)
б) мн., в притяж. ф. икеләре приме́рно (приблизи́тельно) второ́е (число́); числа́ так второ́гов) в притяж. ф. икесе второ́е (число́)бүген икесе — сего́дня второ́е (число́)
икесендә килегез — приходи́те второ́го (числа́)
айның икесендә — второ́го числа́ (ме́сяца)
•- ике басулы
- ике буын
- ике буынлы тигезләмә
- ике властьлылык
- ике җенесле
- ике иңле
- ике кабырчыклылар
- ике канатлылар
- ике капкачлы клапан
- ике кырлы почмак
- ике нокта
- ике оксидлы
- ике орлыклар
- ике өйлеләр
- ике өлешлеләр
- ике потлы гер
- ике саңаклылар
- ике составлы
- ике телле
- ике тиенлек
- ике төртке
- ике юллык
- ике юллык шигырь
- ике яклы
- ике яклы хезмәттәшлек
- ике япьле сәнәк
- ике аерылы сәнәк••ике авыз сүз — разг. два сло́ва, па́ра слов
ике авыз сүз белмәү — ни в зуб ного́й
ике агач арасында адашу — заблуди́ться в трёх со́снах
ике адым да атлый (китә) алмау (атлап өлгермәү) — не успе́ть сде́лать двух шаго́в
ике адымда — бли́зко, в двух шага́х
ике адымны бер итү — нести́сь со всех ног (во всю прыть; не чу́я ног)
ике адымның берендә — че́рез (ка́ждый) шаг; ка́ждые два ша́га
ике азан әйтмиләр — букв. две обе́дни зара́з не слу́жат; ≈≈ по́езд уже́ ушёл (о том, чего не повторяют дважды)
ике арага кара мәче керү — чёрная ко́шка пробежа́ла (проскочи́ла) ме́жду кем-то (двои́ми)
ике арага керү (төшү) — испо́ртить взаимоотноше́ния
ике арада, бер турыда калу — оказа́ться в неопределённом положе́нии
ике арада бетсен (калсын) — пусть оста́нется ме́жду на́ми
ике арада калу — сиде́ть на двух сту́льях, быть на распу́тье
ике арада киләп сару — слоно́в слоня́ть; болта́ться без де́ла
ике арадан буш калу — ни два, ни полтора́; ни то ни сё
ике араны шомарту — соба́к гоня́ть, слоня́ться без де́ла, безде́льничать
ике ат бер тиен — хоть трава́ не расти́; хоть бы хны
ике атлам җир — см. ике адымлык җир
ике аягын (ботын) бер кунычка (итеккә) тыгу — свя́зывать по рука́м и нога́м; согну́ть в бара́ний рог кого-л.
ике аякка (берьюлы) аксау — хрома́ть на о́бе ноги́
ике аяклы, ике куллы — тако́й, как все ( с руками и ногами)
ике аяклы ерткыч — двуно́гий зверь; двуно́гая тварь
ике аяклы хәсрәт (бәла, афәт) — го́ре лу́ковое
ике аякның берсен дә атламау — ни ного́й, ни ша́гу
ике аякның берен басмау — не ступи́ть ного́й ( ноги моей не будет)
ике әйттермәү — не заставля́ть два́жды повторя́ть
ике бәя (бәһа, хак) — в двойно́м разме́ре ( очень дорого)
ике бозауга башак (кибәк) аера алмау (белмәү) — не суме́ть раздели́ть корм двум теля́там
ике дигәнче — в два счёта; еди́ным ду́хом
ике дога, бер җыр — см. ике дөнья - бер морҗа
ике дөньядан буш калган — не от ми́ра сего́
ике инә бер җептә, ике имән (тирәк) бер төптә (булу) — как иго́лка с ни́ткой; их водо́й не разольёшь
ике исәп - бер хисап (исәп) — всё равно́
ике кабып бер йоту — в два счёта ( сделать); одни́м (еди́ным) ду́хом; раз-два и гото́во
ике колагың үзеңә булсын — остава́йся при свои́х ко́зырях (букв. пусть твои́ два у́ха оста́нутся при тебе́)
ике көннең берендә — че́рез день; ка́ждые два дня
ике кул белән — см. ике куллап
ике кулга бер эш — поси́льная рабо́та
ике кулга шәм тотып эзләү — днём с огнём иска́ть
ике кулны да кую — подпи́сываться обе́ими рука́ми
ике куян артыннан куу — гна́ться за двумя́ за́йцами
ике күзе дүрт булган — глаза́ на лоб поле́зли
ике күзе төсле — как зени́цу о́ка
ике күзе ут булу — мета́ть глаза́ми и́скры
ике күзем кебек — как свет оче́й мои́х, голу́бчик, моя́ ра́дость
ике күзем чәчрәп чыксын! — ло́пни мои́ глаза́!
ике күзең ут булсын! — смотри́ в о́ба!
ике мәгънәле — двусмы́сленный
ике сарылы — сомни́тельно; сомни́тельный
ике сөйләмәү (сөйләп тормау, сөйләшмәү) —держа́ть (сдержа́ть) своё сло́во
ике сүз арасында — ме́жду де́лом, ме́жду сло́вом
ике сүз булмау — не мо́жет быть двух слов; не мо́жет быть ина́че; и ре́чи не мо́жет быть
ике сүзгә урын калдырмау — вы́сказаться недвусмы́сленно
ике сүздә, ике сүз белән — вкра́тце, в двух слова́х
ике сүзнең берендә — че́рез сло́во; то и де́ло (об употреблении, повторении чего-л.)
ике сыңар бер кием — два сапога́ па́ра
ике такта арасында калу — попа́сть впроса́к, оказа́ться ме́жду двух огне́й
ике тамчы су кебек (шикелле) — как две ка́пли воды́ ( похожи)
ике тәкә (бәрән) башы бер казанга сыймый — две бара́ньи головы́ в оди́н котёл не вмеща́ются; двум медве́дям в одно́й берло́ге те́сно
ике тиен бер акча — ерунда́, ничего́ не сто́ит
ике тиен тормас(лык) — гроша́ ло́маного не сто́ит; ни гроша́ не сто́ит; ло́маный ( медный) грош цена́
ике тиенгә дә исәпләмәү — в грош не ста́вить; ни во что не ста́вить
ике тиенлек — ни на грош, ни на копе́йку
ике ут арасында (эчендә) — ме́жду двух огне́й ( оказаться в безвыходном положении)
ике юл уртасы (чаты) — на распу́тье; быть (стоя́ть) на распу́тье
ике якка да кушылмау — оста́ться нейтра́льным; нет де́ла (кому-л. до кого-л., до чего-л.)
ике якка да юк — ни то ни сё, ни ры́ба ни мя́со
ике яклы уен уйнау — вести́ двойну́ю игру́
ике яклылык — двуру́шничество
ике ятып бер төшкә кермәү (уйламау) — не гори́т и не ва́рит; а ему́ и го́ря ма́ло
ике икең - дүрт кебек — как два́жды два четы́ре; о́чень про́сто
икенең берсе — одно́ из двух; и́ли-и́ли; и́ли да, и́ли нет
икесе дә бер очтан кискән — два сапога́ па́ра
- ике адымлык җирикесе ике нәрсә — две ра́зные ве́щи
- ике арада йөрү
- ике аягына бастыру
- ике башлы
- ике дөнья - бер морҗа
- ике килмәү
- ике куллап
- ике кулын баглау
- ике кулын бәйләү
- ике кулсыз итү
- ике кулсыз калу
- ике кулсыз булу
- ике кулсыз утыру
- ике куянны берьюлы ату
- ике күзен дүрт итеп
- ике сүз сөйләү
- ике сүзле
- ике уртада
- ике уртада тору
- ике чабата - бер кием
См. также в других словарях:
дөнья — 1. Материянең бер бөтен тәшкил иткән барлык формалары; галәм 2. Галәмнең бер өлеше башка д. лар бардыр 3. Җир шары; Җир планетасындагы нәрсәләрнең барсы 4. Чолгап тора торган барлык табигать, тирәлек д. яшәрә 5. Тирәлекнең, табигатьнең,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Коды языков — Стиль этой статьи неэнциклопедичен или нарушает нормы русского языка. Статью следует исправить согласно стилистическим правилам Википедии. Коды языков это короткие алфавитные или цифровые коды, разработанные для представления язы … Википедия
ишан — 1. Үз тирәсенә мөритләр җыеп, алар белән рухани җитәкчелек иткән диндар, изге саналган кеше 2. күч. Дөнья эше белән кызыксынмаучы, бик тәкъва кеше. ИШАНЛЫК ИТҮ (КЫЛУ) – Ишан булып тору … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күк — I. 1. Җирдән югарыга караганда гөмбәз сыман булып күренә торган һава киңлеге 2. Җирне чолгап алган дөнья (галәм) киңлеге 3. күч. дини. Алла һәм фәрештәләр 5. с. Астрономиядә кулл. тор. , астрономик күк экваторы. 6. КҮККӘ – Югарыга таба. КҮК… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
якты — и. 1. Нин. б. утлы, кызган җисемнән нурланып тарала, күзгә күренә һәм тирә якны яктыртып күрсәтә торган энергия. Тәүлекнең билгеле бер вакытына хас, кояш нурларыннан туган яктылык 2. Яктылык килә, төшә торган урын; яктыртылган урын. Нин. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
